Z błyszczącymi, czerwono-fioletowymi liśćmi i kolczastymi strąkami nasiennymi, Rącznik pospolity (Ricinus communis) jest rośliną, która bez wątpienia przyciąga wzrok. Jego egzotyczny wygląd sprawia, że jest popularnym wyborem w wielu ogrodach jako roślina ozdobna, szczególnie w cieplejszych klimatach. Ale za tą urzekającą fasadą kryje się śmiertelne niebezpieczeństwo, które każdy ogrodnik i ciekawski obserwator powinien dobrze znać.
Rącznik pospolity to szybko rosnąca roślina, która w sprzyjających warunkach może osiągnąć imponujące rozmiary – nawet do kilku metrów wysokości, przypominając małe drzewo. Jego duże, dłoniaste liście mogą mieć różne odcienie zieleni, ale to te intensywnie czerwono-fioletowe odmiany są najbardziej spektakularne. Jesienią roślina wytwarza charakterystyczne, kolczaste torebki nasienne, które pękając, uwalniają nasiona o marmurkowym wzorze, przypominające fasolki.
I to właśnie te nasiona są najbardziej toksyczną częścią rośliny. Zawierają rycynę – jedno z najsilniejszych naturalnych białek toksycznych. Niewielka ilość rycyny, nawet kilka nasion, może być śmiertelna dla ludzi i zwierząt. Objawy zatrucia mogą pojawić się po kilku godzinach i obejmują nudności, wymioty, biegunkę, bóle brzucha, a w ciężkich przypadkach uszkodzenie narządów wewnętrznych i śmierć.
Mimo swojej jadowitości, Rącznik pospolity ma również swoje zastosowania. Z jego nasion wytłacza się Olej rycynowy, który po odpowiednim przetworzeniu (usuwającym rycynę) jest używany w przemyśle farmaceutycznym, kosmetycznym oraz w produkcji smarów i biopaliw. Zapytajcie Waszą babcię, na pewno pamięta jak olej rycynowy był jej podawany np. na bule brzucha.
Pamiętajcie, choć Rącznik pospolity może być pięknym dodatkiem do ogrodu, ważne jest, aby zachować ostrożność. Jeśli masz małe dzieci lub zwierzęta domowe, rozważ posadzenie innej rośliny ozdobnej. Jeśli jednak zdecydujesz się na jego uprawę, upewnij się, że jest on poza ich zasięgiem, a po kontakcie z rośliną zawsze dokładnie umyj ręce. Piękno rącznika jest niezaprzeczalne, ale niebezpieczeństwo związane z jego uprawą wymaga świadomości i ostrożności.
Komentarze
Prześlij komentarz